Quy tắc làm tròn số trong các bài toán để tránh sai lầm

Quy tắc làm tròn số là một  quan trọng không chỉ trong toán học mà còn trong nhiều lĩnh vực như kế toán, tài chính và kỹ thuật. Làm tròn số theo các quy tắc chuẩn, giúp chúng ta có thể khiến các con số phức tạp trở nên đơn giản và đưa ra các tính toán chính xác hơn trong nhiều tình huống thực tế. 

Khái niệm quy tắc làm tròn số

Quy tắc làm tròn số là một phương pháp toán học giúp chuyển đổi một giá trị số thành một số gần đúng với giá trị ban đầu, nhưng dễ sử dụng hoặc hiểu hơn. Khi làm tròn, các chữ số phía sau một vị trí xác định sẽ được điều chỉnh để tạo ra số gần đúng, giúp đơn giản hóa các phép tính và số liệu phức tạp.

Việc sử dụng quy tắc làm tròn số rất quan trọng trong các ngành như tài chính, kế toán, kỹ thuật, và khoa học. Làm tròn giúp tăng tốc độ xử lý dữ liệu, giảm độ phức tạp trong các phép tính và hỗ trợ việc đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Quy tắc làm tròn số nguyên

Làm tròn đến chữ số hàng chục gần nhất

Để làm tròn số đến chữ số hàng chục gần nhất, bạn cần xác định chữ số hàng chục, tức là chữ số đứng thứ hai từ cuối cùng lên trong dãy số. Sau đó, xét chữ số ở bên phải của hàng chục, tức là hàng đơn vị. Nếu chữ số này nhỏ hơn 5, giữ nguyên chữ số hàng chục và thay hàng đơn vị bằng 0. Nếu chữ số này lớn hơn hoặc bằng 5, tăng chữ số hàng chục lên 1 và thay hàng đơn vị bằng 0. 

Ví dụ:

13 --> 10

58 --> 60

99 --> 100

Làm tròn đến chữ số hàng trăm gần nhất

Để làm tròn đến chữ số hàng trăm gần nhất, bạn cần xác định chữ số hàng trăm, tức là chữ số đứng thứ ba từ cuối cùng trong dãy số. Tiếp theo, xét chữ số hàng chục. Nếu chữ số hàng chục nhỏ hơn 5, giữ nguyên chữ số hàng trăm và thay tất cả các chữ số sau nó bằng 00. Nếu chữ số hàng chục lớn hơn hoặc bằng 5, tăng chữ số hàng trăm lên 1 và thay các số sau nó bằng 00. 

Ví dụ:

7,896 --> 7,900

15,763 --> 15,800

460 --> 500

Làm tròn đến chữ số hàng nghìn gần nhất

Làm tròn đến chữ số hàng nghìn gần nhất đòi hỏi bạn phải xác định chữ số hàng nghìn, tức là chữ số đứng thứ tư từ cuối cùng trong dãy số. Sau đó, xét chữ số hàng trăm. Nếu chữ số hàng trăm nhỏ hơn 5, giữ nguyên chữ số hàng nghìn và thay các chữ số sau đó bằng 0. Nếu chữ số hàng trăm lớn hơn hoặc bằng 5, tăng chữ số hàng nghìn lên 1 và thay các chữ số sau nó bằng 0. Ví dụ:

8,900 --> 9,000

1,014 --> 1,000

333,888 --> 334,000

Những quy tắc làm tròn số này giúp bạn đơn giản hóa các con số trong các phép tính, đồng thời đảm bảo tính chính xác trong các kết quả tính toán hàng ngày.

Quy tắc làm tròn số thập phân

Xác định giá trị của hàng chữ số cần làm tròn

Bước đầu tiên trong quá trình làm tròn số là xác định hàng chữ số mà bạn cần làm tròn. Điều này thường phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của bài toán hoặc đơn vị đo lường. Chẳng hạn, khi tính toán về tiền bạc, bạn thường sẽ làm tròn đến số nghìn gần nhất. Còn đối với cân nặng, bạn có thể làm tròn đến số kilogram gần nhất. Độ chính xác của con số càng cao thì bạn cần làm tròn đến các hàng chữ số thấp hơn.

Xác định giá trị chữ số sẽ làm tròn

Sau khi xác định được hàng chữ số cần làm tròn, bước tiếp theo là xác định chính xác vị trí của chữ số đó trong dãy số. Ví dụ, nếu bạn có số 10,7659 và muốn làm tròn đến chữ số ở vị trí phần nghìn (tức là chữ số 5), thì đó sẽ là chữ số bạn cần xem xét để thực hiện việc làm tròn.

Xét chữ số bên phải của số làm tròn

Để quyết định việc làm tròn lên hay xuống, bạn cần kiểm tra chữ số đứng ngay sau chữ số mà bạn sẽ làm tròn. Ví dụ, trong số 10,7659, chữ số bên phải của 5 là 9. Chữ số này sẽ giúp bạn xác định 5 sẽ được làm tròn lên hay giữ nguyên.

Làm tròn lên nếu chữ số bên phải lớn hơn hoặc bằng 5

Nếu chữ số bên phải của số làm tròn lớn hơn hoặc bằng 5, bạn sẽ làm tròn số lên. Điều này có nghĩa là bạn sẽ tăng chữ số cần làm tròn lên 1 đơn vị. Ví dụ, số 10,7659 sẽ được làm tròn thành 10,766 vì 9 lớn hơn 5.

Làm tròn xuống nếu chữ số bên phải nhỏ hơn 5

Nếu chữ số bên phải của số làm tròn nhỏ hơn 5, bạn sẽ giữ nguyên chữ số ở hàng cần làm tròn và chuyển các số phía sau thành 0. Ví dụ, số 10,7653 sẽ được làm tròn xuống thành 10,765 vì chữ số 3 nhỏ hơn 5.

Áp dụng quy tắc làm tròn trong thực tế

Quy tắc làm tròn số được thể hiện rõ ràng qua các công cụ tính toán và máy tính. Khi thực hiện các phép tính, nhiều máy tính sử dụng nút làm tròn 5/4 để đảm bảo kết quả chính xác và thuận tiện cho người dùng.

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quy tắc làm tròn số. Việc áp dụng đúng quy tắc làm tròn số giúp bạn dễ dàng hơn và tăng độ chính xác với các phép tính. Hãy ghi nhớ các quy tắc được nêu trên và áp dụng một cách hợp lý trong các trường hợp.